Chiến lược sản phẩm là gì? Phân loại & các bước thiết lập

Trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt hiện nay, việc có cho mình một chiến lược sản phẩm hiệu quả là yếu tố tiên quyết tạo nên sự thành công cho doanh nghiệp. Việc đầu tư thời gian và tài nguyên để quản trị chiến lược sẽ giúp doanh nghiệp tạo ra những sản phẩm có giá trị, nắm bắt được nhu cầu khách hàng, từ đó tạo ra sự khác biệt và cạnh tranh trên thị trường. Cùng tìm hiểu chi tiết khái niệm này là gì cùng các nội dung liên quan tại bài viết này nhé!

1. Chiến lược sản phẩm là gì?

Chiến lược sản phẩm (Product strategy) là kế hoạch chi tiết về cách thức sản phẩm sẽ được phát triển, tiếp thị và bán ra thị trường như thế nào. Chiến lược về sản phẩm cũng định hình cách thức mà sản phẩm sẽ đáp ứng nhu cầu của khách hàng và cạnh tranh với các sản phẩm khác trên thị trường.

Khi xây dựng chiến lược sản phẩm, các doanh nghiệp cần xác định rõ mục tiêu kinh doanh của mình và đảm bảo rằng chiến lược phản ánh được mục tiêu đó. Cần xác định rõ về đối tượng khách hàng mục tiêu, nhu cầu của họ và cách thức mà sản phẩm sẽ giải quyết được những nhu cầu đó. Đồng thời, cần nắm vững thông tin về thị trường và đối thủ cạnh tranh để có thể xây dựng được một chiến lược về sản phẩm hiệu quả.

2. Vai trò và tầm quan trọng của chiến lược sản phẩm

2.1 Truyền đạt rõ ràng mục tiêu của tổ chức

Chiến lược sản phẩm giúp doanh nghiệp xác định rõ ràng các mục tiêu về sản phẩm cần đạt được trong một giai đoạn nhất định. Cụ thể, chiến lược này sẽ xác định:

Các sản phẩm mới cần phát triển
Các sản phẩm hiện có cần cải tiến, nâng cấp
Các sản phẩm cần loại bỏ khỏi danh mục

Nhờ đó, chiến lược sản phẩm sẽ định hướng cho toàn bộ hoạt động nghiên cứu phát triển (R&D) cũng như sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Các bộ phận liên quan có thể dựa vào chiến lược này để lên kế hoạch và triển khai công việc một cách nhịp nhàng, hiệu quả.

Ví dụ: Chiến lược sản phẩm của Samsung trong giai đoạn 2015-2017 là tập trung nguồn lực phát triển các sản phẩm mang tính đột phá cao như TV cong, tủ lạnh kết nối internet, điện thoại gập… Điều này giúp hãng điện tử hàng đầu thế giới có hướng đi rõ ràng, tập trung nguồn lực vào những sản phẩm tiềm năng cao.

2.2 Định vị sản phẩm trên thị trường

Chiến lược sản phẩm còn giúp doanh nghiệp xác định rõ vị thế của từng sản phẩm trong danh mục đối với thị trường. Có các nhóm để phân loại sản phẩm cụ thể như:

Sản phẩm trọng điểm: Đóng góp lớn vào doanh thu và lợi nhuận của công ty. Sản phẩm này sẽ được ưu tiên đầu tư nguồn lực để duy trì và củng cố vị thế.
Sản phẩm mới: Vừa được đưa ra thị trường, đang trong giai đoạn làm quen với khách hàng. Sản phẩm này cần chiến lược marketing và chiến lược bán hàng phù hợp để quảng bá và khẳng định vị trí trên thị trường.
Sản phẩm lỗi thời: Doanh số và lợi nhuận đang giảm sút do bị thay thế bởi các sản phẩm mới. Chiến lược là hạn chế đầu tư, dần loại bỏ hoặc thay đổi để làm mới sản phẩm.

Như vậy, chiến lược sản phẩm giúp doanh nghiệp có cái nhìn tổng thể về vị thế của từng sản phẩm đối với thị trường. Từ đó có kế hoạch phát triển sản phẩm phù hợp, phân bổ nguồn lực hợp lý giữa các nhóm sản phẩm khác nhau.

2.3 Xây dựng lộ trình phát triển sản phẩm

Chiến lược sản phẩm còn xác định lộ trình phát triển sản phẩm của doanh nghiệp theo từng giai đoạn. Cụ thể, chiến lược này có thể đề ra kế hoạch về:

Số lượng sản phẩm mới cần cho ra mắt mỗi năm
Thời điểm dự kiến đưa ra các sản phẩm mới chủ lực
Lịch trình nâng cấp các tính năng hay thiết kế của sản phẩm hiện hữu
Thời điểm dự kiến ngừng kinh doanh hoặc rút khỏi thị trường đối với các sản phẩm lỗi thời

Lộ trình rõ ràng sẽ giúp các bộ phận trong doanh nghiệp chủ động lên kế hoạch công việc, ước tính nguồn nhân lực, tài chính… để đáp ứng yêu cầu phát triển và đưa sản phẩm mới ra thị trường đúng thời điểm.

3. Các yếu tố tác động đến chiến lược sản phẩm

Các yếu tố tác động đến chiến lược sản phẩm

3.1 Tầm nhìn thị trường

Tầm nhìn thị trường là một yếu tố quan trọng trong việc xác định chiến lược sản phẩm. Tầm nhìn thị trường cho phép bạn đánh giá về nhu cầu và mong muốn của khách hàng, xây dựng chiến lược cạnh tranh và các xu hướng mới nhất trong lĩnh vực hoạt động của bạn. Điều này giúp bạn hiểu rõ hơn về mục tiêu để mang đến sản phẩm phù hợp, có tính cạnh tranh và thu hút được sự chú ý của khách hàng.

3.2 Mục tiêu sản phẩm

Để xác định mục tiêu cho sản phẩm, bạn cần phải hiểu rõ về đặc điểm và lợi ích mà sản phẩm mang lại cho khách hàng. Điều này giúp bạn đưa ra các chiến lược Marketing phù hợp để tạo ra sự quan tâm của khách hàng đối với sản phẩm của mình.

Bạn cần phải nghiên cứu thị trường để tìm hiểu rõ hơn về những gì khách hàng mong đợi từ một sản phẩm trong lĩnh vực của bạn. Điều này giúp bạn xác định được những điểm nổi bật và đặc biệt của sản phẩm của mình, từ đó tạo nên sự khác biệt và tạo ra một mục tiêu rõ ràng cho sản phẩm.

3.3 Sáng kiến sản phẩm

Các ý tưởng và sáng kiến sản phẩm nên được ban lãnh đạo quan tâm và khuyến khích đẩy mạnh. Vì tác động của công việc này đến hiệu quả của chiến lược sản phẩm là rất lớn.

Bằng cách nghiên cứu và phân tích, bạn có thể đưa ra các ý tưởng mới cho sản phẩm của mình và đưa ra các cải tiến để tăng cường tính cạnh tranh và thu hút sự quan tâm của khách hàng.

Sau khi thu thập các ý tưởng và sáng kiến sản phẩm mới, công ty cần phải thử nghiệm và đánh giá tính khả thi của chúng trước khi đưa vào sản xuất. Điều này giúp bạn đánh giá được tính khả thi và tầm quan trọng của sản phẩm mới trên thị trường.

4. Các loại chiến lược sản phẩm

4.1 Chiến lược sản phẩm dẫn đầu chi phí

Cost strategy là chiến lược tập trung vào việc sản xuất ra các sản phẩm có chất lượng tốt với giá thành thấp nhất. Chiến lược này sẽ đánh giá các nguồn lực đang được sử dụng và xác định những công đoạn có thể tối ưu chi phí trong quá trình sản xuất.

Đây là một chiến lược hiệu quả cho các mặt hàng không đắt đỏ – là những sản phẩm mà chúng ta dễ dàng ra quyết định mua, vì tất cả các loại sản phẩm trong phân khúc này đều giống nhau và chúng ta thường không trung thành với một thương hiệu cụ thể nào. Như vậy, đối với chiến lược này, nếu bạn có thể xây dựng một sản phẩm có giá thấp hơn giá của đối thủ cạnh tranh, thì chắc chắn sản phẩm đó sẽ được khách hàng mua nhiều hơn.

4.2 Chiến lược khác biệt hóa

Giá cả là một yếu tố quan trọng nhưng chưa phải là tác động chính khi nói đến việc phân biệt sản phẩm. Có nhiều cách để làm cho sản phẩm của bạn trở nên nổi bật hơn so với các đối thủ khác trong ngành của bạn. Có thể đó là một sản phẩm cao cấp sử dụng những vật liệu tốt nhất, hay những tính năng đột phá nhất trên thị trường. Dù là gì đi nữa, chiến lược khác biệt hóa tập trung vào việc mang đến cho sản phẩm của bạn một điểm khác biệt khiến khách hàng ghi nhớ và lựa chọn

4.3 Chiến lược tập trung

Nếu công ty của bạn thu hút lượng khách hàng lớn, có lẽ bạn muốn xây dựng một sản phẩm hấp dẫn một nhóm khách hàng cụ thể. Đây là một chiến lược hiệu quả vì nó nhắm mục tiêu vào một nhóm người được lựa chọn và tạo ra một giải pháp được cá nhân hóa. Đây là một cách tuyệt vời để tăng lòng trung thành với thương hiệu đồng thời thu hút khách hàng mới.

4.4 Chiến lược về sản phẩm chất lượng

Thứ có thể giúp sản phẩm của bạn khác biệt so với đối thủ cạnh tranh chính là chất lượng sản phẩm. Phương pháp sản xuất chất lượng tập trung vào những khách hàng có mong muốn sử dụng các sản phẩm đạt chất lượng cao nhất trên thị trường. Tất nhiên, giá trị của mặt hàng này thường cao hơn để bù đắp cho các chi phí cần thiết trong quá trình sản xuất.

4.5 Chiến lược dịch vụ

Nhiều khách hàng có thể đang tìm kiếm một sản phẩm cụ thể nhưng việc cung cấp các dịch vụ bảo vệ quyền lợi từ phía doanh nghiệp cũng là một yếu tố ảnh hưởng đến khả năng mua hàng của họ. Các công ty sử dụng dịch vụ tốt như các chế độ khuyến mãi, hậu mãi, dịch vụ chăm sóc khách hàng tận tâm.. sẽ thu hút khách hàng tốt hơn và thúc đẩy thương hiệu công ty đến với gũi hơn với người tiêu dùng. Đây là phương pháp tốt nhất để xây dựng lòng trung thành với thương hiệu một cách bền vững và lâu dài.

5. Các bước tạo nên chiến lược sản phẩm

Bước 1: Xây dựng tầm nhìn sản phẩm

Điều quan trọng khi xác định tầm nhìn là hiểu được sản phẩm sẽ giải quyết vấn đề gì cho khách hàng. Đặt mình vào vị trí của họ và đặt câu hỏi: “Sản phẩm này liệu có thể giải quyết vấn đề hay đáp ứng nhu cầu của tôi hay không?” Điều này có thể giúp cho tầm nhìn trở nên rõ ràng và cụ thể hơn. Qua đó giúp bạn xây dựng một chiến lược dựa trên giá trị thực sự của sản phẩm.

Tầm nhìn sản phẩm cũng là nền tảng để xác định các yếu tố như: giá cả, vị trí trong tâm trí khách hàng, hay cách thức tiếp thị sản phẩm. Đây là những yếu tố quan trọng giúp sản phẩm tạo ra giá trị với khách hàng và mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp.

Bước 2: Xác định thị trường mục tiêu

Sau khi đã có tầm nhìn cụ thể, điều tiếp theo cần thực hiện là xác định đúng thị trường mục tiêu. Bạn cần tìm hiểu sâu – rộng về nhóm đối tượng mà chiến lược sản phẩm hướng đến.

Đối với khách hàng cá nhân, bạn cần nghiên cứu chi tiết về sở thích, hành vi, và đặc điểm độc đáo của họ… Sử dụng các công cụ như khảo sát trực tuyến, phân tích dữ liệu mạng xã hội để đo lường ý kiến và phản hồi.

Còn đối với khách hàng B2B, hãy tìm hiểu rõ về môi trường kinh doanh, mối quan hệ giữa các công ty, ai là người quyết định và người sử dụng chính để có chiến lược tiếp thị phù hợp. Từ đó đảm bảo rằng mọi chiến dịch tiếp theo đều được tối ưu hóa để thu hút đúng đối tượng.

Bước 3: Ghi nhận nhu cầu khách hàng

Trong việc ghi nhận nhu cầu khách hàng, hãy xác định nhu cầu mà đối tượng khách hàng mục tiêu đang mong muốn là gì? Từ đó, tương tác và thấu hiểu những “nỗi đau” mà họ đang cố gắng giải quyết. Điều này giúp bạn tối ưu hóa chiến lược sản phẩm của mình để phù hợp nhất với nhu cầu thực sự của thị trường.

Bước 4: Xác định Unique selling point của sản phẩm

Unique Selling Point (USP) nghĩa là điểm khác biệt trong sản phẩm. Để xác định USP, bạn cần đặt câu hỏi: Sản phẩm của chúng tôi có điểm khác biệt gì so với các sản phẩm khác trên thị trường? Điều này có thể là một tính năng độc đáo, một trải nghiệm khách hàng tốt hơn, hoặc thậm chí là một giải pháp sáng tạo cho vấn đề cụ thể mà khách hàng đang gặp phải. Làm nổi bật USP giúp tăng cường giá trị thương hiệu và làm cho sản phẩm trở nên khó thay thế trong tâm trí khách hàng.

Bước 5: Phát triển chiến lược cấp cao

Một chiến lược cấp cao được xây dựng bài bản không giúp xác định các kế hoạch hành động mà còn hỗ trợ xem xét nguồn lực và quản lý rủi ro để đảm bảo sự linh hoạt trong mọi tình huống.

Bước 6: Hình thành phương thức tiếp cận thị trường

Cuối cùng, trong bản mô tả cách thực hiện chiến lược sản phẩm bạn cần phải thể hiện được phương thức tiếp cận thị trường, bao gồm việc xác định kênh phân phối phù hợp, xây dựng chiến lược giá cả và tạo ra chiến dịch quảng cáo tối ưu nhất.

Ngoài ra, việc theo dõi và đánh giá hiệu quả của chiến lược sản phẩm cũng rất quan trọng. Cần thiết lập các chỉ số đo lường hiệu quả và theo dõi sát sao để có thể điều chỉnh chiến lược theo hướng tốt nhất. Điều này giúp doanh nghiệp có thể linh hoạt trong việc thích nghi với sự thay đổi của thị trường và nhu cầu của khách hàng.

6. Ví dụ về chiến lược sản phẩm

Việt Nam là quốc gia xuất khẩu cà phê lớn thứ 2 thế giới. Vì vậy nên thị trường tiêu dùng cà phê tại Việt Nam cũng rất nhộn nhịp. Qua đó thúc đẩy sự cạnh tranh của các thương hiệu trong lĩnh vực. Chúng ta dễ dàng điểm qua các cái tên như Trung Nguyên, Vinacafe, Highlands… Trong số đó, nổi bật là cái tên Trung Nguyên Coffee, nhờ xây dựng một chiến lược sản phẩm tốt mà Trung Nguyên đã hình thành một thương hiệu uy tín trong lòng khách hàng.

phân tích chiến lược sản phẩm — Ví dụ về chiến lược sản phẩm

Về tầm nhìn và sứ mệnh: Xây dựng một loại thức uống có tinh thần và niềm kiêu hãnh dân tộc.

Chiến lược sản phẩm chất lượng: Cà phê Trung Nguyên được sản xuất với quy trình nghiêm ngặt. Các hạt cà phê Arabica và Robusta phải được chọn lọc kỹ càng để đáp ứng được các tiêu chuẩn chất lượng. Công thức rang chuyên biệt để tạo nên hương vị đậm đà, phù hợp với khẩu vị người Việt.

Phát triển chiến lược cấp cao: Thúc đẩy hành động mua hàng bằng việc thiết kế bao bì bắt mắt, với tone màu chủ đạo để tăng tính nhận diện sản phẩm.

Ngoài ra, các chiến lược truyền thông cũng được thúc đẩy mạnh mẽ. Bộ “Những quyển sách đổi đời” là tâm huyết và sự truyền tải thông điệp hết sức ý nghĩa của ông Đặng Lê Nguyên Vũ cùng thương hiệu Trung Nguyên muốn gửi đến thế hệ thanh niên Việt Nam. Cùng với đó các kênh TVC, Social và Event cũng được doanh nghiệp tập trung và phát triển.

Trong hành trình xây dựng chiến lược sản phẩm, chúng ta không thể phủ nhận rằng việc đối mặt với những thách thức và đánh bại những rủi ro là không dễ dàng. Khách hàng ngày càng trở nên “khó tính” hơn, đòi hỏi sự đổi mới và giá trị đích thực từ các sản phẩm. Chính vì vậy, hiểu rõ tâm lý và nhu cầu của khách hàng là chìa khóa quan trọng để phát triển chiến lược sản phẩm hiệu quả.

Tại PMS, chúng tôi không chỉ nhìn nhận vấn đề từ góc độ chiến lược mà còn áp dụng sự chuyên sâu về kinh doanh để thấu hiểu mọi khía cạnh của thị trường. Đội ngũ tư vấn chiến lược kinh doanh của chúng tôi không chỉ là những chuyên gia xuất sắc với nền tảng kiến thức đồ sộ mà còn là những người hiểu rõ lòng mong muốn và nhu cầu của khách hàng.

Chúng tôi cam kết mang lại giải pháp tư vấn chiến lược kinh doanh sản phẩm độc đáo và linh hoạt, đồng thời hỗ trợ doanh nghiệp xây dựng những kịch bản thành công nhất. Hãy để chúng tôi giúp bạn đưa ra quyết định đúng đắn và tối ưu hóa chiến lược kinh doanh của bạn để đạt được sự thành công lâu dài.

Bài viết có liên quan: